Daar bij die molen…
Als je op de weg of fietspad een van de karakteristieke dorpen op Goeree-Overflakkee nadert, zie je, zeker op zaterdag, de wieken van de molen draaien. De molenaars vertellen graag over hun molen en de arbeid om meel te malen met behulp van de zware molenstenen. Een interessant gegeven, waar de bezoeker wat van kan opsteken. Er is dit jaar, zoals vorige jaren, de Flakkeese Molendag en wel op zaterdag 13 juli. Deze dag staat geheel in het teken van de 11 windkorenmolens, in het bezit van de Stichting Tot Behoud Der Molens op Goeree-Overflakkee, kortweg Molenstichting Goeree-Overflakkee genoemd.
En een van die 11 molens is Molen de Windvang in Goedereede, die dit jaar (2019) maar liefst 300 jaar bestaat. Het is niet de oudste molen op Goeree-Overflakkee, nee, dat is de molen van Sommelsdijk. Deze dateert van 1705. En daar zijn destijds ook de nodige festiviteiten omheen gehouden. En dat gebeurt nu ook in Goedereede op vrijdag 9 en zaterdag 10 augustus. Rondom Molen De Windvang zijn tal van activiteiten. Op deze plaats willen we nog niets verklappen, want de Molenstichting GO is samen met molenaar Wim de Vries druk bezig om er een mooi programma voor de bevolking van te maken, want zo’n jubileum dient gevierd te worden!
Wat wel vermeldenswaard is, is dat De Reizende Dichters op initiatief van Anne Hanse aan de slag zijn gegaan om gedichten over de molens te maken.
Cora de Boed – 6 juli 2019 – in o-o-go 47
Water en Wind
tussen jouw dijk en de mijne
ligt de afstand juist
wind en water liggen beide
op ons pad gekruist
vandaag is het licht, morgen duister
duister zonder meer
over en weer bemoedigende woorden
over slib en uiterwaarden
witte kuifjes op het water
riet en pluimen buigen neer
en het lichtspel op de golven
lichten keer op keer
tussen mijn dijk en die van jou
is een wereld van vertrouwen
op klavertjes niveau
als de wieken van de molen
en die afstand delen wij
jij en ik
Aart Dorsman
De Bommelaer
Duizelig word ik van de zeven
verschillende bouwtypes,
één molen per jaar borduur ik
in tweedraads kruissteekjes
een heus schellekoord
wordt het met bronzen
ophangbelbeslag en al
na het werk waren wij vertrokken
de ganse nacht door de landen
Frankrijk en België gereden
onze eerste gezamenlijke rit
naar het noorden en mijn
eerste bezoek aan Nederland
ruim veertig jaar geleden
op het eiland wordt het langzaam licht
de ronde stenen korenmolen in zicht
enfin! Deze staat fraai in de wind
met zijn imposante wieken
en de geelgroene balken
de nieuwsgierigheid neemt toe
nooit eerder een molen gezien
wat ben ik benieuwd naar je
Oudhollandse reus, rustige
wachter in Den Bommel.
Catherine van Vliet-Saivres
≈
onder de wieken van ‘de Hoop’
voetgangers drommen samen
nietig onder de wieken
van de vaderen
elke slag als de pomp
van het hart van de oude kern
slagen die kleven aan
de molensteen van het verleden
van kwijtgeraakte tijd
horen zeggen en verhalen
van korenkorrels malen
en gebroken brood
we zien de nieuwkomers
met wapperende haren
mee in de wind
van overgangsgenade
verbonden met de as van de wereld
ligt in hen
het kompas van de toekomst
ronddraaiend met de wieken
van de molen van ‘de Hoop’
Frouke Bienefelt
Molenwind
De molens van Goeree-Overflakkee
hebben prachtige namen
van Zwaan tot Korenbloem
enorme stenen malen het graan
geslagen door vele voor- en najaarsstormen
en voeten die in het water hebben gestaan
in zware klei of boven op dijken
het was niet eenvoudig voor de molenaar
afhankelijk van de wind, een zwaar bestaan
twaalf molens draaien nu nog hun wieken
in de zilte lucht en zeeklimaat
dankzij de molenstichting
voldoen ze weer aan alle normen
Magda Haan
≈
klap van de malle molen
met veel bravoure sloeg hij imposant op zijn stalen borst
“ik ben een dolende ridder die de vijanden zal verslaan”
Aan ieder die het in La Mancha maar wilde horen
fier als een vorst, klaar voor het gevecht
om als held te zegevieren
vertrok hij met zijn oude paard en knecht
in zijn fantasie
zag hij malle molens voor reuzen aan
met zwaaiende zwaarden
Shancho kon zijn verwarde geest niet meer bedaren
door keer op keer op keer te herhalen
dat het wieken van draaiende windmolens waren
als een malloot trok hij ten strijde
de klappen van wieken waren
niet meer te vermijden
met zijn ros op het slagveld
gehavend, zijn ego aangetast
maar voelde zich nog steeds de held
Don Quichot had vast
als kind al eens eerder
een klap van de malle molen gehad
Marian Kortekaas
molens van Dirksland
één hele, één halve
en één afgebroken
de hele De Eendracht
een mooier naam kan niet
de halve …
de afgebroken zou toch niet
‘De Rode Molen’ hebben geheten
ach, Klein Parijs …
met een soort discomolen aan de kade
voor wachtende arbeiders op werk
of voor hen die hun loon
hun verdiende loon …
maar nee, niet dromen
die molen heette Het Fortuin
de oudste van het eiland
fortuin … paradijselijk genot …
is hij daarom afgebroken
Niels Snoek
d’ Oranjeboom
je domineert het hele dorp
midden in de bebouwde kom
maal je het graan met veel geduld
voor boeren, burgers, buitenlui
draaien jouw wieken steeds weer om
In 1768 werd je gebouwd
op de plaats waar eerst
een standaardmolen stond
nu sta jij daar in volle glorie
op Nieuwe Tonge’s grond
de westenwind maalt je wieken
door de hemelshoge lucht
vrolijk zingen zij hun lied
en draaien lustig rond
over een uitgestrekt gebied
Mieke van den Tol
DE WINDVANG
aan mij gegeven
ergens in de jaren 70
er was niet een molen
met deze naam
jarenlang
was ik naamloos
nu in 2019
ben ik 300 jaar oud
de papieren in het archief
en de molens
uit dezelfde periode
laten dat zien
op de molen
hangt een bordje
bouwjaar 1791
schrijffout?
verder gaat het prima met mij
koperwerk hersteld
vloeren vervangen
koppen van balken vernieuwd
er wordt goed gezorgd
dan is er nog een “molenaartje”
die vastgeknoopt aan een zak
de molenaar wakker schudt
als het onverwachts
na een lange periode
toch gaat waaien
brood op de plank
dat wil iedereen
Anne Hanse
De Korenaar
Al ruim twee eeuwen
op zijn plek
tussen de huizen.
Twee oorlogen doorstaan,
de stenen opgeruwd
door wind en regen.
Het mos kruipt op
tegen zijn buik
zijn wieken strekken
zich uit in de lucht
klaar om de wind
te vangen.
Als hij draait
kraakt hij in z’n voegen
grijpen de houten
raderen in elkaar
volgens ingenieus systeem.
Niets houdt hem tegen.
Zo maalt hij meel
voor boer en burger.
Dit Oud-Hollands gebouw
spreekt tot ieders
verbeelding en geeft
nostalgische gedachtegangen.
Jolanda Holleman
molenmaker
molens, al eeuwen
een beeld in het landschap
nieuw of verplaatst
van A naar B
de molenmaker
een vakman die ziet
-zonder tekening-
wat hij kan repareren
allround in zijn werk
metselen, schaven, schilderen,
smeden, spijkeren, zagen
handwerk en dat
wat er nog meer bijkomt
een raveling,
spruiten, windborden
korte – en lange schorren
zoom- en heklatten
de roeden ophekken
de wieken optafelen
taal van de molen
om de wieken weer
tegen de klok in
te laten zingen
kijken en werken
voelen en doen
dat is waar het op aankomt
om de klus te klaren
Anne Hanse
≈
de foto’s zijn van de Molenstichting GO